De parochie van de H. Laurentius behoort tot de zes oudste Noord-Hollandse St. Laurentiusparochies, die rond het jaar 1000 door de Benedictijnen zijn gesticht.
De oude dorpskerk die na de reformatie aan de hervormden was toegewezen en ook later na de instelling van de godsdienstvrijheid niet meer door de katholieken werd geclaimd, bevatte al relikwieën van de H. Laurentius. Na de Hervorming is lang sprake geweest van een schuilkerk die pas in het midden van de 19e eeuw werd verbouwd tot een echte kerk aan de toenmalige Oosterzij, nu de Antonie Verherentstraat. Door de groei van de Gemeente, die bovendien voor 80% katholiek was, werd deze kerk met maar 14 banken, al snel te klein.
Het huidige kerkgebouw van de Rooms katholieke Parochie van de Parochie H. Laurentius werd in 1891 gebouwd naar een ontwerp van de architect J.H. Tonnaer, leerling van de bekende bouwmeester P.J.H. Cuypers. Het diende ter vervanging van de kleine, zogenaamde Waterstaatskerk uit 1847 en werd gebouwd direct links daarvan. Vanuit de oude kerk zijn onder meer overgebracht de uit 1871 daterende kruiswegstaties en het 17e eeuwse schilderij “De Marteldood van St. Laurentius”.
In die tijd lag de kerk nog geheel aan de oostelijke buitenkant van het dorp, dichtbij de weilanden van de Neksloot. Door de voortgaande sterke groei van de gemeente na de vijftiger jaren van de 20e eeuw is de kerk thans centraal gelegen.
De driebeukige kruisbasiliek heeft een hoge kruistoren (54 m) en veelhoekige traptorens aan weerszijden van het front. De fraaie uit baksteen vervaardigde kerk wordt gerekend tot de neo-renaissance stijl, gekenmerkt door halfronde bogen, pilasters en veel versieringen. De toren is vanwege zijn zinkarchitectuur iets heel bijzonders. Een houten torenconstructie, door zink beschermd, komt in Nederland haast niet voor. Bijzonder is bovendien dat de toren zich bevindt op de kruising van de kerkbeuken. Vooral deze toren maakte de Laurentius in 1976 tot een beschermd rijksmonument.
Het interieur van de kerk is bij het 75-jarig bestaan in 1966 aangepast aan de toenmalige inzichten van de liturgieviering. In 1986 is het kerkgebouw uitwendig geheel gerestaureerd en daarna heeft ook het interieur door de inspanning van vele vrijwilligers een opknapbeurt gekregen. Het eerste eeuwfeest is in 1991 dan ook met trots gevierd.
Meer lezen? Zie Honderd Jaar Laurentius in Heemskerk, N.M. Blankendaal, P.A. de Boer, W.Th. Dufrenne. H.G. Hin en J.W.Chr. de Roos, 1991, HKH