Van de kastelen en buitenplaatsen die Heemskerk in het verleden rijk was, is Rietwijk waarschijnlijk de meest onbekende. Restanten ervan zijn niet te zien, een wijk, straat of school is er niet naar vernoemd, en archeologisch onderzoek is er nooit naar gedaan. Wel zijn er enkele voorwerpen gevonden in de buurt van de plaats waar het kasteel gestaan moet hebben.
Rietwijk lag ongeveer tussen de huidige Willem van Velsenstraat en Simon van Haerlemstraat. De oprijlaan liep naar de Gerrit van Assendelftstraat, in het verlengde van de oude Jan van Kuikweg. De Nieuwe Jan van Kuikweg volgt dus de oude oprijlaan en gaat dwars door het kasteel heen.
Rietwijk werd mogelijk in de 14e eeuw gebouwd. In het begin van die eeuw is een zekere Jan van Rietwijk eigenaar van Assumburg. Wellicht was hij ook eigenaar (en naamgever) van Rietwijk. In een akte uit 1603 wordt gesproken van “ ’t vervallen huys te Rewijck”. Het is waarschijnlijk dat het kasteel verwoest werd in de periode 1572-1576 toen Spaanse soldaten en Geuzenbenden door Kennemerland trokken en overal grote vernielingen aanrichtten. Op een tekening van Rietwijk uit omstreeks 1640 door Roeland Roghman zien we een schamele ruïne: iets dat lijkt op de resten van een toren en verder wat muurwerk.
De ruïne Rietwijk die rond 1640 door Roghman werd getekend
Rietwijk, de fantasietekening van Schouwman, 100 jaar later
A.Schouman maakte een eeuw later laat een tekening van een imposant bouwwerk. Onbekend is in hoeverre deze tekening fantasie is of een oude afbeelding als basis heeft gehad. Hoewel het kasteel dus slechts een ruïne was, was Rietwijk in de 17e eeuw een gewild bezit. Tot het kasteel behoorden namelijk ook uitgestrekte landerijen die verpacht konden worden. Bovendien leverde het bezit prestige op want de eigenaar mocht zich “Heer van Rietwijk” noemen. In 1710 kocht Jean Deutz, eigenaar van Assumburg, het terrein aan. Hij liet een toegang maken aan de Tolweg, recht tegenover de oprijlaan van Assumburg. Verder liet hij op het terrein een hertenkamp aanleggen, een fraaie pendant voor de grote tuin die hij achter Assumburg liet inrichten.
De vazen bij de oprijlaan van Marquette, afkomstig van Rietwijk
De toegang tot de hertenkamp werd versierd met twee vazen op piëdestal. Dit zijn de vazen die tegenwoordig het begin van de oprijlaan bij kasteel Marquette opsieren. Hoe lang Rietwijk als hertenkamp in gebruik is geweest, is niet bekend. In het midden van de 19e eeuw stond er op het terrein (dat toen 9 hectaren besloeg) een jachthuis. Na de dood in 1867 van Josina Johanna Willlink, weduwe van Jacob Maarten Deutz van Assendelft, eigenaresse van Assumburg en Rietwijk, werden de landerijen van de voormalige hertenkamp door de erfgenamen verkocht. Met de opkomst van de tuinderij en bloembollenteelt in Heemskerk rond 1900 werden de gronden omgezet in tuinderijen en bollenvelden.
Bij de aanleg van de wijk Assumburg in het begin van de jaren zestig in de vorige eeuw, werd niet de moeite genomen het vroegere kasteelterrein te onderzoeken. Vondsten die wel werden gedaan bij het graven van een rioleringssleuf langs de (nieuwe) Jan van Kuikweg dateren uit de periode dat het kasteel al vervallen was tot ruïne.
Bron: Vondsten bij kasteel Rietwijk, Heemskring 32
